Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği Yeterlik Kurulu Yönergesi
GİRİŞ
Ülkemizde kolorektal cerrahiyi geliştirmek amacıyla kurulmuş olan Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği (TKRCD)’nin önemli hedeflerinden biri kolorektal cerrahi eğitiminin standartlarını yükseltmek, kolorektal cerrahinin bir yan dal haline gelmesini sağlamak, bu sayede insanların kolorektal cerrahi alanında daha iyi sağlık hizmeti alabilmelerini mümkün hale getirmektir. Bu amaçla TKRCD Yönetim Kurulu tarafından dernek tüzüğü ile uyumlu bir şekilde “Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Yeterlik Kurulu (TKRCYK)” kurulmasına karar verilmiştir.
TKRCYK, TKRCD bünyesinde özerk, kar amacı gütmeyen, TKRCD Yönetim Kurulu ile uyumlu bir belgelendirme (kişiler için) ve eş yetkilendirme (kurumlar için) kuruludur. TKRCYK çalışmaları TKRCD tarafından finanse edilir.
Dernek yönetim kurulundan TKRCYK kurulunda yer alma kriterlerini karşılayan bir üye, dernek yönetim kurulu ile yeterlik kurulu arasındaki uyumu sağlamak üzere TKRCYK yürütme kurulunda görev alır.
Yeterlik Kurulunun çalışma ilkeleri Tıpta Uzmanlık Tüzüğü ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) – Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu (UDEK) ve TTB - Ulusal Yeterlik Komitesi (UYEK) yönergeleri ile uyumludur.
GENEL KONULAR
1- Tanım
TKRCYK, kolorektal cerrahi alanına ilgi duyan genel cerrahi uzmanlarının “gönüllülük' esası üzerinden kolorektal cerrahi alanında teorik ve pratik eğitimlerinin yeterliğini belirlemek için belli aşamalarda değerlendirmeler yaparak başarılı olan cerrahi uzmanlarını kolorektal cerrahi alanında belgelendiren bir kuruluştur.
Uygun adaylara verilecek belgenin adı “Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Yeterlik Belgesi”dir.
2- Amaçlar
Mesleki bilgi ve uygulamalar açısından genel cerrahi uzmanlarının kolorektal cerrahi alanında yeterliklerini değerlendirmek (Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği Tüzüğü Madde 23 gereğince).
Gerekli koşulları yerine getiren genel cerrahi uzmanlarına kolorektal cerrahi alanında yeterlik belgesi vermek.
Daha önce yeterlik belgesi almış ancak belge süresi dolmuş adayların yeniden belgelendirilmesini düzenlemek.
Kolorektal cerrahinin yan dal olarak kabul edilmesi ve geliştirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
Ülkemizde halen devam etmekte olan kolorektal cerrahinin bir yan dal olma süreci tamamlandığında kolorektal yan dal eğitimini veren kuruluşların eş yetkilendirmesini yapmak.
3- Çalışma İlkeleri
TKRCD çatısı altında, dernek tüzüğüne uygun olarak kurulur ve faaliyet gösterir.
TKRCYK özerk bir çalışma organıdır.
Faaliyetleri için gerekli bütçe TKRCD tarafından karşılanır.
Tüm faaliyetlerini gönüllülük temelinde yürütür.
TKRCYK temel çalışma alanları; istekli adayların değerlendirilmesi, yeterlik belgesi verilmesi ve gerektiğinde yeniden belgelendirme işlemlerinin yapılmasıdır. Gelecekte kurumların eş yetkilendirilmesi görevini de yapar.
4- TKRCYK Aşağıdaki Kurul ve Komisyonlardan Oluşur
4.1- Genel Kurul
4.2- Yürütme kurulu
4.3- Denetleme kurulu
4.4- Müfredat komisyonu
4.5- Ölçme ve Değerlendirme komisyonu
4.6- Karne komisyonu
4.1- Genel Kurul
TKRCYK’nın ana karar organıdır. Genel kurul, biri seçimli biri seçimsiz en az iki yılda bir (tercihen derneğin ulusal kongresi zamanında) toplanır. Genel kurulun üyeleri yeterlik belgesi almış ve dernek üyesi olan kişilerdir. Genel kurul toplandığında toplantıyı yürütmek üzere bir divan başkanı ve bir raportör seçer.
Genel Kurulun Görevleri:
4.1.1- Genel Kurul’un temel görevi Yürütme Kurulu ve Denetleme Kurulu’nu 4 yıllık bir dönem için seçmek, önerilerde bulunmak ve gerekli kararları almak.
4.1.2- Yeterlik Yönergesi ile ilgili olarak getirilen önerileri karara bağlayarak kesinleştirmek.
4.1.3- Yürütme Kurulu çalışma raporunu ve Denetleme Kurulu raporunu görüşmek.
4.1.4- Gereği halinde yeni kurul ve komisyonların oluşturulmasını görüşmek, karar almak ve seçmek.
4.2- Yürütme Kurulu
Genel Kurul’da seçilen 8 asil, 8 yedek üyenin yanısıra bu gruba TKRCD Yönetim Kurulu’nun görevlendireceği, TKRCD Yeterlik Belgesi olan 1 yönetim kurulu üyesinin de katılımıyla 9 kişiden oluşur. Yürütme kuruluna seçilmek için; TKRCD üyesi olmak, Kolorektal Cerrahi dalında yeterlik belgesi almış ve en az 5 yıl üniversite ve/veya eğitim araştırma hastanelerinde aktif eğitici pozisyonlarında/ kadrolarında çalışmış olmak gereklidir. Yürütme Kurulu üyeleri 4 yıllık bir dönem için seçilirler ve en fazla iki dönem görev yaparlar.
Yürütme Kurulu, Genel Kurul tarafından seçilen 8 kişi içinden bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir genel sekreter ve bir muhasip üye seçer. Mazeretini yazılı olarak bildirmeksizin ardı ardına iki toplantıya veya bir yıl içinde yapılan toplantıların %50’sinden fazlasına katılmayan üyelerin üyelikleri düşer ve yerlerine seçimde belirlenen sıraya ve eksilen sayıya göre yedek üyeler göreve çağırılır.
Bir defaya mahsus olmak üzere kuruluş aşamasında TKRCD üyesi olup kolorektal cerrahi alanında bilimsel, eğitim, sağlık hizmeti alanlarında faaliyet göstermiş ve göstermekte olan genel cerrahi profesörlerine ve doçentlerine “Kolorektal Cerrahi Yeterlik Belgesi” verilir.
İlk genel kurul bu kişilerden oluşur. Bir yıl içerisinde seçimli genel kurul yapılır. Bu tarihten sonra belgelendirme aşamalarından geçmeyen kişilere yeterlik belgesi verilmez. Bunun tek istinası European Board of Surgical Qualification Colorectal (EBSQ-c) belgesidir, EBSQ-c belgesini almış olanlara başvurdukları takdirde yeterlik belgesi verilir.
Yürütme Kurulu Görevleri:
4.2.1- TKRCD yönetim kurulu ile eşgüdüm içerisinde çalışır.
4.2.2- Yılda en az 4 kez toplanır.
4.2.3-Komisyonlarının çalışmalarını sağlar, işlevlerini düzenler ve karara bağlar.
4.2.4- Genel Kurul’a gündem hazırlar, Genel Kurul’u toplar ve çalışma raporu sunar, kurul ve komisyonların öneri ve raporlarını değerlendirir ve kararlar alır.
4.2.5- Kolorektal cerrahi yan dal alanı ile ilgili bilgiler hazırlar ve TKRCD Yönetim Kurulu’na sunar.
4.2.6- Yeniden belgelendirme ve kurumların eş yetkilendirilmesi ile ilgili ileriye yönelik çalışmalar yapar TKRCD ye sunar.
4.2.7- Yeterlik değerlendirme ve ölçme yöntemlerini, giriş aidatını ve tarihlerini belirler ve yıl başında duyurur.
4.2.8- Yeterlik belge almak üzere başvuran adayların başvurularını değerlendirir, karnelerini inceler ve uygun olanların değerlendirmeye alınmasını sağlar, listelerini hazırlar.
4.2.9- Değerlendirme sonuçlarını duyurur ve yeterlik belgelerini onaylar.
4.2.10- TKRCD’yi TTB - UYEK’de temsil eder.
4.2.11- Müfredat Komisyonu, Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu ve Karne Komisyonu üyelerini seçer, faaliyetlerini denetler. Bu üyeler Yeterlik Genel Kurulu içinden ve /veya yürütme kurulu içinden seçilebilir.
4.2.12- Faaliyetlerini duyurmak ve devam ettirmek adına TKRCD web sitesi ve TKRCD Sanal Akademi web sayfası ile ilişkili ve eş güdümlü olarak dernek web sitesinde faaliyet gösterir.
4.2.13- Sözlü/uygulama (nesnel örgün klinik değerlendirme vb. gibi) değerlendirme görevlilerini belirlemek.
4.3- Denetleme Kurulu
Genel Kurul’da seçilen 3 asil ve 2 yedek üyeden oluşur. Denetleme kuruluna seçilebilmek için; TKRCD üyesi olmak, kolorektal cerrahi dalında yeterlik belgesini almış ve en az 5 yıl üniversite ve/veya eğitim araştırma hastanelerinde aktif eğitici pozisyonlarında/ kadrolarında çalışmış olmak gereklidir. Görev süreleri 4 yıldır ve bu üyeler en fazla iki dönem için seçilebilirler. Denetleme Kurulu üyelerinin seçimi Yürütme Kurulu seçimleri ile birlikte yapılır.
Denetleme Kurulunun Görevleri:
4.3.1- Yürütme Kurulu’nun çalışmalarını denetler.
4.3.2-Alınan ve uygulanan kararların tüzük, yönetmelik ve yönergelere uygunluğunu denetler.
4.3.3- İki yılda bir rapor hazırlar, bu raporları TKRCYK ve TKRCD Yönetim Kurulu’na sunar. Ayrıca bu raporları iki yılda bir yapılan Genel Kurul’lara sunar.
4.4- Müfredat Komisyonu
Müfredat komisyonu gönüllülük esasına dayalı olarak, TRKCD Yönetim Kurulu’nda veya TKRCYK’da görev almış, halen aktif dernek üyesi olan üyeler arasından TKRCYK tarafından seçilir.
Müfredat Komisyonunun Görevleri:
4.4.1- Kolorektal cerrahi eğitim müfredatını belirlemek, bunu yaparken TKRCD Sanal Akademi ile koordinasyon içinde çalışmak.
4.4.2- İleriki zamanlarda müfredattaki güncellemeleri görüşmek ve gerekli değişiklikleri yapmak.
4.5- Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu
TKRCYK seçeceği, TKRCD üyesi olan, kolorektal cerrahi dalında yeterlik belgesini almış üyelerden oluşur. Gerek görüldüğünde Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu ile Müfredat Komisyonu birleştirilebilir.
Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu’nun Görevleri:
4.6.1- Değerlendirme yöntem ve ortamlarını tespit ve organize eder ve gerekli malzemeyi temin eder.
4.6.2- Bu komisyon çoktan seçmeli (birinci aşama) ve nesnel örgün klinik (ikinci aşama) değerlendirmeler için gerekli hazırlıkları yapar ve soruları hazırlar.
4.6.3- Uygulanan her değerlendirme yöntemi için geçerlilik-güvenilirlik kanıtlarını, analizlerini, değerlendirilen adayların performanslarını ve süreci içeren bir rapor hazırlayarak önerileri ile birlikte Yürütme Kurulu'na sunar.
4.6- Karne Komisyonu
TKRCYK başkanının seçeceği, TKRCD üyesi olan, kolorektal cerrahi dalında yeterlik belgesini almış ve en az 5 yıl üniversite ve/veya eğitim araştırma hastanelerinde aktif eğitici pozisyonlarında/ kadrolarında çalışmış üyelerden oluşur. Gerek görüldüğünde Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu ile Karne Komisyonu birleştirilebilir.
Karne Komisyonunun Görevleri:
4.6.1- Kolorektal cerrahi yeterlik belgesine başvuracak adayların eğitim standartlarını belirlemek.
4.6.2- Bu amaçla başvuran adayların cerrahi eğitimlerinde kaç tane kolorektal girişimi asiste etmiş ve gözetmen eşliğinde yapmış olmaları gerektiğine karar vermek.
4.6.3- Belgelendirmeye başvuran adayların uzmanlık eğitimi sonrasında yapmış olmaları gereken kolorektal cerrahi girişim sayılarını belirlemek.
4.6.4- Belgelendirmeye başvuracak adayların akademik geçmişi ile ilgili gereklilikleri (kongreye gönderilen bildiri, makale, katılınan kongreler vb. gibi) belirlemek.
5- Yeterlilik Belgelendirilmesi
5.1 Eğitimin Belgelendirilmesi; adayın yeterlik değerlendirmesinin iki aşamasına da girebilmesi için başvurusunda aşağıdaki ölçütleri yerine getirmesi ve belgelendirmesi gerekmektedir.
5.1.1- Tıpta Uzmanlık Tüzüğüne uygun olarak eğitim süresini tamamlayarak genel cerrahi uzmanlık belgesini almış olması ve en az 4 yıl genel cerrahi uzmanı olarak çalışmış olması.
5.1.2- TKRCD Sanal Akademi eğitimini tamamlayarak online belge almış olması.
5.1.3- Karnede TKRCYK’nın belirlediği sayıda kolorektal cerrahi alanında işlem yapmış olması ve bunların eğitimini aldığı ve/veya çalıştığı kurum amirinden onaylanmış olması.
5.2- Yapılacak değerlendirilmelerin belirlenmesi ve değerlendirmeye girmek için gerekli ölçütlere uygun kişilerin tanımlanmasından sonra değerlendirme giriş koşulları, aşamaları, yeri ve tarihleri (gün/ay/yıl) ilan edilir.
5.3- Değerlendirmeye katılacak adaylar, ilgili belgeleri yazılı bir dilekçe ile TKRCYK Yürütme Kurulu’na iletirler.
5.4- Yazılı Değerlendirme: Bilgi ölçmeye yönelik olarak yapılacak bu değerlendirme yılda 2 kez yapılır. Bunun için genel cerrahi dalında uzmanlığını almış yukarıdaki koşullara haiz kişiler başvurabilir. Sonuçlar yalnızca değerlendirmeye katılan adaya bildirilir.
Yazılı değerlendirmeyi geçenler ikinci basamak olan sözlü/uygulama aşamasına girmeye hak kazanırlar.
5.5- Sözlü/Uygulama Değerlendirmesi: Yılda en az 1 kez yapılır. Bu aşama klinik uygulama ve hastaya yaklaşım becerilerini ölçme ve makale değerlendirme istasyonlarından oluşur. Oluşturulan jüri tarafından klinik problem çözmeye yönelik, beceri ve tutum özelliklerini içeren ve adayın bilimsel makale okuma, değerlendirme ve yorumlama becerilerini ölçecek bir şekilde yapılır. Değerlendirmenin nesnel ve yapılandırılmış olması gerekir. Sonuçlar yalnızca katılan adaya bildirilir.
5.6-Yeterliğin Belgelendirilmesi: Tamamıyla gönüllülük çerçevesinde yürütülür. Yazılı ve sözlü/uygulama aşamalarında başarılı olanlara ''Kolorektal Cerrahi Yeterlik Belgesi'' verilir. Bu belgenin geçerliliği 5 yıldır ve 5. yılın sonunda uygulamaya geçilmişse “yeniden belgelendirme” sürecine dahil olunması özendirilir.
5.7-Yazılı aşamanın geçerlilik süresi 2 yıldır, yazılı aşama sonrası 2 yıl içinde sözlü aşamaya başvurmayanlar, yeniden yazılı aşamaya başvurmak zorundadırlar.
5.8- Yeniden Belgelendirme
5.8.1.Yeniden belgelendirme süreci tamamen gönüllülük çerçevesinde TTB-Kredilendirme Komisyonu ile paralel yürütülür.
5.8.2. Yeniden belgelendirme süresi 5 yıldır. Yeterlik belgesi verilmiş olanlar 5 yıl sonra yeniden belgelendirme sürecine dahil olmaya davet edilir.
5.8.3. Yeniden belgelendirilmek için başvuracak adaylardan sürenin dolmasına en fazla 1 yıl kala aşağıdaki dokümanları dosya halinde değerlendirilmek üzere TKRCD Yeterlik Yürütme Kurulu'na teslim etmesi istenir:
a.- TTB tarafından kredilendirilmiş kolorektal cerrahi alanındaki etkinliklere katıldığını ve aldığı kredileri gösterir belgeler.
b.- Başvuran adayın kısa özgeçmişi ve bu süre zarfında yapmış olduğu bilimsel yayınların ve atıf almışsa ISI-Web of Science’ da yayınlarına yapılan atıfların listesi,
c.- Bu süre zarfında yapmış/veya yaptırmış olduğu mesleki uygulamaların (ameliyat, poliklinik, girişimsel işlemler- kolonoskopi vb. gibi) yıllara göre tasnif edilmiş listesi,
d.- Eğitici kadrolarda çalışanlar için bir yıl içinde vermiş oldukları uzmanlık öğrencisi derslerinin listesi,
e.-Eğitici kadrolarda çalışanların bu süre zarfında ilgili anabilim dalı ve/veya kliniklerden yetiştirilen uzmanların isimleri ve danışmanlık yaptığı tezlerin sayısı.
5.8.4.Teslim edilen belgeler Yürütme Kurulu tarafından değerlendirilerek uygun olan adayların belgelendirme süreleri uzatılır. Belgeleri yeterli olmayanların yeniden belgelendirme için en geç bir yıl içinde eksik belgeleri tamamlamaları istenir.
6- Özel Durumlar
Bu yönergenin girişinde kurumların eş yetkilendirmesinden bahsedilmişse de bununla ilgili çalışma ve yönerge daha sonraya bırakılmış olup burada yer verilmemiştir.